Mijn vrouw zit op een vrouwenstudieclub en daar worden geregeld lezingen gehouden over de meest uiteenlopende onderwerpen. Ik had daar vaak bij willen zijn als ze er later over vertelde. Bijvoorbeeld die keer dat natuurkundige Wim Klaassen verbonden aan de Rijks Universiteit Groningen inging op de geschiedenis van klimatologische veranderingen inclusief opwarming, orkanen en het smelten van de ijskappen. Of toen schrijfster Jolande Withuis dieper doorging op de achtergronden van haar autobiografische boek Raadselvader, want ik heb zelf veel gewerkt en gelachen met Berry Withuis. Of toen musicoloog Joop van Velzen muziek liet horen van vrouwelijke componisten door de eeuwen heen (van Sappho uit de zevende eeuw voor het begin van onze jaartelling tot Mayke Nas, tot voor kort ‘componiste des Vaderlands’).
U ziet, de meest uiteenlopende onderwerpen tot en met de rijke historie van de schaaksport aan toe met goede, originele vragen vanuit de zaal. Dat zal de reden zijn dat de vrouwen er liever geen mannen bij hebben, die stellen andere vragen. Maar een enkele keer wordt er een uitzondering gemaakt op die regel.
Toen oud-diplomaat drs. Jan Meinte Postma zijn licht liet schijnen over de Brexit mochten de mannen mee. Zelden heb ik zo’n verbijsterde spreker gezien als toen. Bij alle invalshoeken die ter sprake kwamen schudde de insider zachtjes met het hoofd, uit zijn analyses, uit de stiltes, uit zijn hele lichaamstaal drong de hamvraag zich op: WAAROM?
Om economisch zo gigantisch ingrijpend van koers te veranderen zal toch zeer gedegen, serieus, wetenschappelijk onderzoek verricht zijn? Nee dus. Het volk is op advies van politici op het onderbuikgevoel afgegaan. Engeland was een wereldmacht rond 1900, het grootste imperium aller tijden met een kwart van de toenmalige wereldbevolking en een kwart van het totale landoppervlak, in elk continent en in elke oceaan. Alles bij elkaar verkregen door handel, kolonisatie en annexatie.
Maar we zitten nu honderd jaar later. De wereld is veranderd en Engeland heeft niet meer de macht van toen. Binnen Europa worden de deals vanuit Brussel gemaakt. Een deal waar 28 landen bij betrokken zijn met in totaal meer dan 500 miljoen inwoners is altijd beter dan een deal met één land met 55 miljoen inwoners. Engeland zal een Ministerie voor Handelsovereenkomsten moeten oprichten want met alle bijna 200 landen ter wereld, zal opnieuw een pakket overeenkomsten moeten worden afgesproken. En de komst van vluchtelingen gaat natuurlijk gewoon door: niet volgens een afgesproken quotum vanuit Brussel maar gewoon illegaal. Toen de Engelsen YES stemden over Brexit was de hele problematiek van waar dan de grenzen komen te liggen niet aan de orde. Dat is nu het grootste struikelblok. Maar er zullen nog vele struikelblokken volgen.
De kans is groot dat Engeland op een faillissement afgaat, was de voorspelling.
Brexit heeft ons heel 2019 beziggehouden. Met z’n typisch Engelse verhitte ORDER-ORDER debatten. Er is nu uitstel tot 31 januari en er zullen daarvoor nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven. De vrees is dat Brexit ook 2020 zal beheersen. Of komen de Engelsen bij zinnen en stemt men op het allerlaatst Johnson en Brexit weg?
